Soğuk havalar bu hastalığı tetikliyor!  Uyuşma ve soğukluk hissediyorsanız dikkat!

Soğuk hava, pek çok hastalığı tetiklediği gibi, damar hastalıklarını da olumsuz etkiliyor. Damar hastalıkları, kan akışının bozulması sonucu vücudun çeşitli bölgelerinde uyuşma, soğukluk, ağrı, renk değişimi, yara ve kangren gibi sorunlara yol açabiliyor. Damar hastalıklarının en sık görülen türleri arasında periferik arter hastalığı, periferik venöz hastalık ve Raynaud fenomeni bulunuyor. Bu hastalıklar, özellikle kış aylarında ve soğuk havalarda daha fazla belirti veriyor. Bu hastalıklardan korunmak ve tedavi etmek için, damar sağlığına dikkat etmek ve uzman hekime başvurmak gerekiyor.

Periferik Arter Hastalığı Nedir?

Periferik arter hastalığı, vücudun çeşitli bölgelerine kan taşıyan atardamarların daralması veya tıkanması sonucu ortaya çıkan bir damar hastalığıdır. En sık bacaklarda görülür, ancak kollarda, böbreklerde, bağırsaklarda ve beyinde de oluşabilir. Periferik arter hastalığı, kan akışının azalması nedeniyle dokuların oksijen ve besin ihtiyacını karşılayamamasına yol açar. Bu durum, bacaklarda yürürken veya dinlenirken ağrı, kramplar, uyuşma, soğukluk, renk değişimi, tırnak ve saç dökülmesi, yara iyileşmesinde gecikme, kangren gibi belirtilere neden olur. Periferik arter hastalığı, kalp krizi, inme, bacak kesilmesi gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Periferik arter hastalığının en önemli nedeni, damar sertliği olarak bilinen aterosklerozdur. Ateroskleroz, kolesterol, yağ, kireç ve pıhtı gibi maddelerin damar duvarlarında birikmesi sonucu damarların daralması ve sertleşmesidir. Aterosklerozun oluşmasında, sigara, diyabet, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, obezite, hareketsizlik, yaş ve genetik gibi faktörler rol oynar. Periferik arter hastalığının tedavisinde, yaşam tarzı değişiklikleri, ilaç tedavisi, anjiyoplasti, stent, bypass gibi cerrahi yöntemler kullanılabilir.

Periferik Venöz Hastalık Nedir?

Periferik venöz hastalık, vücuttaki dokulardan toplanan kanı kalbe geri taşıyan toplardamarların genişlemesi, uzaması veya tıkanması sonucu ortaya çıkan bir damar hastalığıdır. En sık bacaklarda görülür, ancak kollarda, karında, yüzde ve boyunda da oluşabilir. Periferik venöz hastalık, kan akışının bozulması nedeniyle dokularda sıvı birikmesine, iltihaplanmaya, enfeksiyona ve yara oluşumuna yol açar. Bu durum, bacaklarda şişlik, ağrı, ağırlık, kaşıntı, kızarıklık, morarma, varis, örümcek ağı damarlar, deride kalınlaşma, renk değişimi, egzama, ülser, tromboflebit, derin ven trombozu gibi belirtilere neden olur3. Periferik venöz hastalık, kan pıhtısı, akciğer embolisi, cilt enfeksiyonu, kangren gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Periferik venöz hastalığın en önemli nedeni, toplardamarlardaki kapakçıkların bozulmasıdır. Kapakçıklar, kanın kalbe doğru akmasını sağlayan tek yönlü valflerdir. Kapakçıkların bozulması, kanın geri kaçmasına ve toplardamarlarda basınç artışına neden olur. Bu durum, toplardamarların genişlemesine ve uzamasına yol açar. Kapakçıkların bozulmasında, yaş, genetik, obezite, hamilelik, hareketsizlik, uzun süre ayakta durma, yüksek topuklu ayakkabı giyme, kabızlık, karaciğer hastalığı, kalp yetmezliği gibi faktörler rol oynar4. Periferik venöz hastalığın tedavisinde, yaşam tarzı değişiklikleri, ilaç tedavisi, kompresyon çorabı, skleroterapi, lazer, radyofrekans, köpük, flebektomi gibi cerrahi yöntemler kullanılabilir.

Raynaud Fenomeni Nedir?

Raynaud fenomeni, vücudun çeşitli bölgelerine kan taşıyan küçük damarların, soğuk hava, stres, sigara, ilaçlar gibi tetikleyiciler karşısında aşırı daralması sonucu ortaya çıkan bir damar hastalığıdır. En sık ellerde, ayaklarda, burunda, kulaklarda, dudaklarda ve meme uçlarında görülür. Raynaud fenomeni, kan akışının azalması nedeniyle dokularda uyuşma, soğukluk, renk değişimi, ağrı, şişlik, yara ve kangren gibi sorunlara yol açar. Raynaud fenomeni, iki tür olarak sınıflandırılır. Primer Raynaud fenomeni, herhangi bir altta yatan hastalık olmadan gelişen, daha hafif seyreden ve daha sık görülen türdür. Sekonder Raynaud fenomeni, başka bir hastalığa bağlı olarak gelişen, daha ağır seyreden ve daha az görülen türdür. Sekonder Raynaud fenomenine, romatizmal hastalıklar, damar hastalıkları, kan hastalıkları, sinir sistemi hastalıkları, enfeksiyonlar, ilaçlar, zehirler, travmalar gibi nedenler yol açabilir5. Raynaud fenomeninin tedavisinde, tetikleyicilerden kaçınmak, elleri ve ayakları sıcak tutmak, sigarayı bırakmak, stresi azaltmak, egzersiz yapmak gibi yaşam tarzı değişiklikleri önemlidir. Ayrıca, kan damarlarını genişleten, kan akışını artıran, kan pıhtılaşmasını önleyen ilaçlar da kullanılabilir. Cerrahi yöntemler, ilaç tedavisine yanıt vermeyen veya ciddi komplikasyonları olan hastalarda uygulanabilir.